biddende handen op een afbeelding biij een blog over leiderschap en gebed

4 manieren waarop je gebed je leiderschap vormt

Iedereen is een leider. Of je nu je kinderen leidt als ouder, of werknemers in je bedrijf, of voetballers op de club, of de gemeente als kerkenraadslid: je hebt altijd wel ergens een leidinggevende rol. Maar hoe geef je goed leiding? En hoe kan bidden je daarbij helpen?

Stephen Cottrell schreef Hit the ground kneeling. Cottrell is bisschop in de Anglicaanse kerk in Engeland. Hij combineert bijbelse principes op een aansprekende manier met herkenbare alledaagse situaties. Uit het derde hoofdstuk filterden wij vier manieren waarop je gebedsleven je ‘leiderschap’ vormt.

gebed zet je op de juiste plek

Cottrell heeft niet zoveel met leiderschapsstijlen zoals je die veel in managementboeken tegenkomt. Daarin gaat het vaak om ‘je stempel drukken op de organisatie’, ‘snel resultaat boeken’ of ‘krachtdadig ingrijpen’.

Een christelijke leiderschapsstijl wortelt in het gebed. Bidden is een traag proces: je kunt alleen bidden als je rustig en stil voor Gods aangezicht verblijft. Daarom behoedt gebed ons van de drang ‘snel resultaat te willen boeken’. De strategie van ‘grote stappen, snel thuis’ werkt vaak niet – voor onszelf niet, maar ook niet voor hen aan wie wij leiding geven. Gebed schept rust en ruimte.

Gebed benadrukt ook dat we afhankelijk zijn van God. Daarom zet gebed ons op de juiste plek. Wij, leiders, moeten niet pretenderen alles te weten. God weet altijd meer dan wij. En wij, leiders, moeten niet denken dat wij alles wel even beter zullen regelen dan de leiders vóór ons. Ook wij zijn onvolmaakte schepsels. Niemand is goed dan God alleen.

Gebed maakt nederig. En nederigheid is wat een christelijk leider nodig heeft; zo wordt hij/zij een dienende leider. Je hebt een taak in Gods schepping gekregen, maar je bent niet het centrum ervan!
Naast deze vermanende kant van gebed, is er ook de bemoedigende kant ervan. Waar een ‘werelds’ leider bevestiging van zijn/haar identiteit zoekt in het snel boeken van zichtbare resultaten, zoekt een biddende leider die bevestiging in het geliefd zijn door God. En geliefd zijn we: of je nu een stempel drukt op de organisatie of helemaal niet, of je leiderschap nu snel zichtbaar resultaat genereert of niet.

En geliefd zijn we: of je nu een stempel drukt op de organisatie of helemaal niet…

gebed maakt je dankbaar en positief

Een gezond gebedsleven is in evenwicht. Bidden is méér dan onze wensenlijstjes voor Gods troon leggen. Gebed kan niet zonder dankbaarheid. Wie dankbaar is, wordt vrolijk om wat God gegeven heeft.

Als leider wordt je niét altijd vrolijk van wat je ziet. Misschien is er in je bedrijf iemand die bekend staat als een ‘moeilijk mens’. Hoe ga je met om met zo’n persoon, die altijd maar weer klaagt? Wie niet oplet, gaat steeds negatiever naar hem/haar kijken. Zo ontstaat een cirkel van wederzijdse irritaties.

Gebed kan een sleutel zijn om zo’n cirkel te doorbreken. Een christelijk leider heeft z’n vijanden lief door te bidden voor de ‘moeilijke mensen’ waarmee je werkt. Dank God, juist om hem of haar. Dat kan je helpen om opnieuw waarderend naar iemand te kijken. Die andere mens, hoe ‘moeilijk’ ook, is óók een schepsel. Kostbaar in Gods ogen!

Dankzeggend gebed verandert ons gemoed: we vinden vreugde in God. Maar het verandert ook onze blik: we ontdekken de positieve kanten van de ander. Zo werkt dankzeggend gebed een tegenbeweging uit. In de samenleving is men kritisch of zelfs cynisch: wat je niet aanstaat, gooi je er verbaal uit. Maar in Gods nieuwe wereld gaat er milder aan toe: zoals God geduld met ons heeft, zullen wij geduld moeten hebben met onze naasten. Bidden is dus ook: oefenen in geduld.

gebed geeft overzicht

We schreven hierboven al dat gebed tijd en ruimte nodig heeft. Een biddend leider is een leider die tijd en ruimte zoekt. Hij/zij handelt niet ondoordacht of overhaast. ‘For I am not the center of the universe and the wellbeing of the universe depends not on me’, schrijft Cottrell. Een leiderschap van tijd en ruimte levert twee vruchten op: creativiteit en overzicht.

Gebed maakt creatief. In de stille ruimte van de binnenkamer is rust en ruimte. Nieuwe ideeën laten zich niet dwingen. En creatief zijn lukt niet als je gehaast of gestressed bent. Wie rust zoekt aan de voeten van de Heer, krijgt ook innerlijke ruimte om op een nieuwe manier tegen bestaande situaties aan te kijken.

Op een soortelijke manier helpt gebed ons om opnieuw prioriteiten te stellen. Want gezond gebed is niet vaag: geen onpersoonlijk gebed voor ‘de arme kinderen in Afrika’. Gebed is vertrouwelijk spreken met de hemelse Vader. Laat dat vooral zo concreet worden als het leven zelf is. Vraag de hemel om hulp om te bepalen wat vandáág belangrijk is. Daarbij geldt dat in élk geval belangrijk is vandaag te doen, wat de meeste waarde heeft voor het koninkrijk van God.

Want gezond gebed is niet vaag…

Cottrell vertelt dat hij eens per maand een ‘gebedsdag’ houdt. Hij ruimt zijn agenda leeg, zodat er tijd is om -voor het aangezicht van God- stilte te zoeken, na te denken, uit te rusten en een wandeling te maken. Een tijd, in rust en ruimte: zonder mail of telefoon. Tijd om ‘verbinding’ te maken met je missie, en de grotere doelen in je leven op dit moment.

gebed bepaalt je bij je eerste roeping

Leiderschap wordt vaak verbonden aan het eindresultaat. We ervaren een leider als krachtig als hij/zij ons een ‘droom’ schetst van hoe ons gezin, bedrijf of kerk ooit zou kunnen worden. Zo’n plaatje van de mogelijke toekomst inspireert ons, omdat het ons inbeeldingsvermogen in werking zet.

Christelijk leiderschap kijkt echter niet alleen vooruit, maar ook terug. Een christelijk leider bepaalt z’n organisatie opnieuw bij zijn of haar ‘eerste liefde’ (Openbaring 2:2-5). Er is een reden waarom je ergens aan begon. Grote kans dat die reden ook raakt aan je relatie met God. Dat jij ooit dit beroep koos, dat jij ooit besloot dit pleegkind in je gezin op te nemen, dat jullie als kerkelijke gemeente ooit dit gebouw bouwden: waarom was dat toen zo, hoe was God daarin betrokken, en wat zegt dat voor vandaag? Wat was je roeping – en hoe verhoudt zich dat tot de keuzes waar je nu voorstaat?

Cottrell maakt het prachtig beeldend als hij een parallel trekt tussen het ouderschap en leiderschap. Vader of moeder van een kind zijn, zegt hij, lijkt op het leiden van een organisatie of team. Als je baby geboren wordt, leef je op roze wolken. Maar als dezelfde baby 18 jaar geworden is, en op zaterdagnacht pas om half vier in de ochtend weer thuiskomt – vraag je je af waarom je ooit zo blij was.
Authentiek leiderschap kan niet zonder moeilijke momenten. Momenten waarop je organisatie of team ‘een lastige tiener’ wordt. Cottrell beveelt aan op dit moment niet vooruit te kijken door te fantaseren over momenten dat alles gemakkelijker zal gaan. Kijk liever terug; ontdek je eerste liefde weer. Waarom was je toen, in het begin, zo enthousiast over wat je nu zo zwaar valt? ‘Laat liefde de lastige tiener die je nu plots vasthebt je de kleine baby herinneren die je ooit vasthad’. Denk terug, aan de sensatie van je eerste verkoop als marketeer, of aan de eerste les die je als leerkracht gaf, of aan de eerste keer dat je als verpleegster iemand begeleide die beter werd. Wat deed het je toen?
Bidden is niet alleen spreken, het is ook antwoorden: opnieuw gehoor geven aan je roeping, en er opnieuw mee instemmen. Je eerste liefde terugvinden!

verder lezen

In het kleine maar fijne boekje van Cottrell staan nog veel meer praktische, maar ook diepe lessen over leiderschap. Aanrader!

Dit vind je misschien ook interessant...