‘Het lijkt wel alsof niemand het kerkblad goed leest’, klaagt een ouderling. ‘We hebben een vacature in de kerkdienst afgekondigd, maar niemand heeft zich aangemeld’, zegt een ander. Hoe communiceer je als kerk zó dat je boodschap beter overkomt? We geven je drie tips voor effectiever communicatie als kerk, waardoor jouw boodschap beter landt bij je doelgroep.
activiteiten
In kerkbladen en op kerkelijke websites staat vaak een agenda of kerkdienstenrooster centraal. De indirecte boodschap die de gemeente ermee wil uitstralen is waarschijnlijk: ‘kijk eens, hoe actief wij als kerk zijn!’. Ook veel kopij gaat over activiteiten: berichten over de kerkdienst van zondag, over catechisatie, over een oud-papier-actie.
Veel kerkelijke communicatie voedt onbewust de gedachte dat de vitaliteit van een kerk afgemeten kan worden aan de hoeveelheid activiteiten die worden georganiseerd: ‘hoe voller de agenda, des te meer Geestkracht’. Daar schuilt een kern van waarheid in: de Geest brengt ons geloof over vanuit hoofd en hart naar onze handen.
Tegelijkertijd: de Geest werkt in ménsen. Als je communicatie als kerk alleen maar gaat over wat er waar te doen is en hoe laat, blijft een belangrijke vraag onbeantwoord: waarom? Een artikeltje van iemand die in z’n eigen woorden vertelt waarom deze activiteit van belang is, krijgt waarschijnlijk meer aandacht dan een korte vermelding in een kerkelijke agenda. Je communicatie wordt ‘echter’, authentieker. Bovendien voeg je een diepere, persoonlijker laag toe: die van het geloof.
after-sales
Het kan ook helpen niet alleen voorafgaand aan een activiteit te publiceren, maar ook erna.
Nu in kerken minder vrijwiligers beschikbaar zijn, verschijnen er steeds meer berichten in de trant van ‘we hebben jou nodig voor deze taak!’. En als niemand reageert, wordt het bericht eindeloos herhaalt totdat eindelijk iemand zich opgeeft. Vervolgens lees je nooit iets terug van die taak, of van de persoon die die taak oppakte. Zodra ‘de stoeltjes gevuld zijn’, stoppen we met communiceren. Alsof communicatie er vooral is om gaten in het vrijwilligerswerk te vullen!
Maar het is lastig je voor een taak in te zetten als je geen recente ervaring hebt met de betreffende taak. Smeedt daarom het ijzer als het heet is! Heb je, bijvoorbeeld, een succesvolle openluchtdienst gehad? Zet direct na de dienst een kort fotoverslag op de website, en doe een gerichte oproep voor een specifieke taak. Met een beetje geluk was iemand zelf bij die activiteit, of heeft hij/zij ervan gehoord. In plaats van ‘bedelen’ om mensen vooraf, wend je de positiviteit aan die leeft. Bovendien communiceer je eens wat anders dan weer ‘we hebben iemand nodig’. De toon wordt positiever, hoopvoller en daarmee: dankbaarder, geloviger.
Trouwens: wat geldt voor het werven van vrijwilligers, geldt uiteraard ook voor het werven van deelnemers. Een stukje over een mooie, recente kringavond met een uitnodiging om ook mee te doen vindt waarschijnlijk meer gehoor dan een tekst over de start van een nieuw seizoen kringavonden. Leer van het bedrijfsleven, doe aan ‘after-sales’!
druppelcommunicatie
Wie vanuit de kerk communiceert, doet er goed aan zich te bedenken dat mensen steeds minder lezen. Het Social Cultureel Planbureau rekende namens de overheid door tussen 2013 en 2016 de gemiddelde leestijd per dag terugliep van 42 naar 37 minuten per dag. Aan tijdschriften werd in 2016 slechts 4 minuten per dag besteedt. In Protestantse Kerken houden we van woorden. De meeste kerkbladen omvatten veel méér dan deze 4 leesminuten! Dat maakt communiceren als kerk in een wereld van 140-tekens op Twitter moeilijker. De kans dat twintigers en dertigers je kerkblad aandachtig lezen is klein.
Behulpzaam kan het zijn je te bedenken dat lánger niet altijd beter is. Het is niet per sé zo dat mensen jouw boodschap beter onthouden als je extra veel argumenten geeft. ‘Herhaling is de kracht van de boodschap’. Oftewel: liever vier korte artikeltjes die elk één argument bespreken dan één lang hoofdartikel. Ook kun je je afvragen hoe vruchtbaar ‘flyeracties’ in het missionair werk zijn. De kans is groot dat het contact te eenmalig is om communicatieve kracht te hebben die opweegt tegen de investering.
Ik noem dat ‘druppelcommunicatie’: de waterdruppel die steeds blijft vallen, holt de steen uit. Als je drie verschillende korte nieuwsberichtjes over één evenement spreidt over drie momenten, onthouden mensen je boodschap waarschijnlijk beter dan alle informatie ineens. Bijkomend voordeel is dat de kans dat mensen überhaupt één van de artikeltjes lezen, driemaal zo groot is.
1. communiceer over mensen, niet over activiteiten
2. communiceer minstens even vaak ná activiteiten als ervoor
3. communiceer kleine beetjes tegelijk in plaats van alles ineens
Er zouden nog meer tips te bedenken zijn. Maar ook wij maken teksten liever niet te lang 😉 Welke goede tip kun jij nog toevoegen?